Przyczyny i epidemiologia
Brodawka łojotokowa to jedna z najpowszechniej występujących zmian nowotworowcyh naskórka o łagodnym charakterze. Nie wiadomo do końca, jakie są przyczyny pojawiania się tych zmian. Nie są one wywoływane przez wirusy, a więc nie można się nimi zarazić.
Uważa się, że na pojawienie się brodawek łojotokowych mogą mieć wpływ czynniki genetyczne. Jeżeli wśród członków bliskiej rodziny występował ten problem, to istnieje duża szansa, że my także będziemy się z nim zmagać. Ponadto istnieje duże prawdopodobieństwo, że na pojawienie się zmian wpływa długotrwała ekspozycja na słońce.
Taka narośl na skórze obserwowana jest przede wszystkim u osób po 30. roku życia. Z wiekiem prawdopodobieństwo pojawienia się brodawek znacznie się zwiększa. Dlatego też często określane są jako brodawki starcze. Prawdopodobieństwo wystąpienia narośli nie jest natomiast determinowane przez płeć – występują one w równym stopniu u kobiet i mężczyzn.
Objawy brodawek łojotokowych
Brodawki to zmiany wypukłe, wyglądające jak doklejone do skóry. Początkowo mogą wyglądać jak małe krostki. Ich barwa może oscylować od koloru skóry do ciemnobrunatnej. Początkowo ich wielkość sięga kilku milimetrów, ale z czasem osiągać mogą nawet kilkanaście centymetrów.
Na ich powierzchni obecne są zagłębienia, wypełnione sebum, a także zrogowaciałym naskórkiem, przez co faktura brodawek jest chropowata. Rogowacenie łojotokowe nie powoduje bólu, jeżeli nie zostaną podrażnione (np. przez zbyt ciasne ubranie).
Brodawki łojotokowe – zdjęcia
Brodawka łojotokowa a czerniak
Bardzo istotne jest, aby brodawka starcza została prawidłowo zdiagnozowana. Nie może się ona bowiem przekształcić w złośliwą zmianę, ale należy się upewnić, że jest to faktycznie brodawka łojotokowa. Najbardziej jednoznaczne wyniki daje badanie dermatoskopowe oraz biopsja.
Istnieje kilka symptomów, które pozwalają określić, czy zmiany mogą być złośliwe. Należy pamiętać, że brodawkom łojotokowym nie towarzyszą dolegliwości bólowe, oprócz sytuacji, w których zostaną one podrażnione, np. przez zbyt obcisłą odzież. Ponadto łagodne zmiany:
- nie krwawią,
- nie rozrastają się gwałtownie,
- nie wywołują bólu i pieczenia,
- są wyraźnie odgraniczone od otaczającej skóry,
- ich kształt jest wyraźnie zarysowany,
- zabarwione są równomiernie.
W celu jednoznacznej diagnostyki należy się skonsultować z lekarzem dermatologiem.
Brodawka łojotokowa – leczenie
W przeważającej większości brodawki łojotokowe są usuwane. Najpopularniejsze matody to łyżeczkowanie oraz krioterapia. Ponadto wykorzystuje się laseroterapię (laser ablacyjny CO2) oraz elektrokoagulację. Często jednak łączy się różne techniki, w celu uzyskania najlepszych efektów.
Brodawki łojotokowe – usuwanie
- łyżeczkowanie: w tym celu stosuje się łyżeczkę dermatologiczną. Zabieg jest krótki i przeprowadza się go w znieczuleniu miejscowym,
- laseroterapia: wykorzystuje się laser ablacyjny CO2, który powoduje obumarcie brodawki. Po kilku tygodniach samoistnie odpada. Zabieg przeprowadzany jest z użyciem znieczulenia miejscowego i pozostać może po nim niewielka blizna (mniejsza niż przy kriochirurgii),
- kriochirurgia: zmiany są niwelowane za pomocą ciekłego azotu lub podtlenku azotu. Po pewnym czasie obumierają i samoistnie odpadają, ale mogą pozostać po nich blizny,
- elektrokoagulacja: podczas tego zabiegu na zmiany działa się prądem zmiennym, który wywołuje ścięcie oraz koagulację białek brodawki łojotokowej. Cała procedura wymaga znieczulenia miejscowego.