Kurzajki – przyczyny powstawania i epidemiologia
Kurzajki (brodawki) wywołuje kilkanaście odmian wirusa HPV (wirus brodawczaka ludzkiego). Mogą one występować na skórze dłoni (najczęściej) stóp, ale też w innych obszarach – w okolicach intymnych, a także w jamie ustnej i górnych drogach oddechowych. Wirusy są swoiste gatunkowo, co oznacza, że ludzie mogą się nimi zarazić wyłącznie od innych ludzi (nie od zwierząt). Wirusy mogą przez wiele lat pozostawać w formie uśpionej – nie powodując zmian skórnych. W okresie tym można jednak zarażać inne osoby. Najłatwiej zarażeniu ulegają osoby o obniżonej odporności. Ryzyko zwiększają także zadrapania oraz rany. Do zarażenia dochodzi poprzez kontakt ze skórą chorego, podczas współżycia, ale też poprzez kontakt z przedmiotami przez niego używanymi, na basenach, saunach oraz solariach.
Szacuje się, że w skali światowej około 10-15% ludzkości jest zarażona formą wirusa HPV, wywołującą kurzajki. Najczęściej chorują osoby między 20 a 30 rokiem życia.
Kurzajki – jak wyglądają? Objawy kurzajek
Kurzajki wywoływane są przez kilkanaście odmian HPV, przez co mogą przyjmować bardzo zróżnicowane formy. Dlatego tez funkcjonują różne terminy na określenie tych zmian. Jednym z najpowszechniejszych typów są brodawki zwykłe. Charakteryzuje je niewielki rozmiar (główka od szpilki) oraz gładka powierzchnia. Występują w grupach i pojawiać mogą się we wszystkich obszarach. Najpowszechniejsze są jednak kurzajki na stopach oraz kurzajki na rękach.
Z czasem zmiany zwiększają swój rozmiar i stają się szorstkie. Ponadto pojawiają się niewielkie punkty krwawienia. Zaobserwować można wybijającą się jedną, znacznie większą zmianę. Kurzajki na stopie, podeszwowe, mogą sprawiać ból podczas nacisku (np. chodzenia). Ponadto podczas chodzenia kurzajki mogą ulec wgłębieniu. Dodatkowo powstaje nagniotek, który może sprawiać wrażenie ciała obcego. Po jego usunięciu obserwuje się poszerzone naczynia włosowate, a także czarne punkciki, które są ogniskami krwawienia – obszar ten często określany jest jako korzeń kurzajki.
Diagnostyka
W zdecydowanej większości przypadków kurzajki zostają zdiagnozowane na podstawie wywiadu lekarskiego oraz badania fizykalnego. W niektórych przypadkach uzupełnienie mogą stanowić badania histopatologiczne, polegające na pobraniu wycinka zmiany do badań. W próbie poszukuje się materiału genetycznego keratynocytów DNA wirusowego.
Co na kurzajki? Leczenie niezabiegowe
Zarówno kurzajki na twarzy, jak i kurzajki na dłoniach, kurzajki na palcach, czy stopach można spróbować usunąć farmakoterapią. Nie jest to jednak bardzo skuteczny sposób na kurzajki, gdyż szacuje się, że działa jedynie w 50% przypadków. Najczęściej stosuje się miejscowo preparaty, zawierające 15% kwasu salicylowego. Działanie takich środków polega na redukowaniu hiperkeratotycznego nawarstwionego naskórka.
Kurzajki – leczenie zabiegowe
Jak się pozbyć kurzajki, skoro leczenie farmakologiczne nie jest efektywne? U wielu osób, u których wystąpiły kurzajki, usuwanie zabiegowe okazuje się konieczne. Jest tu kilka możliwości do wyboru, można wykonać takie zabiegi, jak:
- łyżeczkowanie,
- krioterapia,
- zabiegi laserowe,
- elektrokoagulację,
- usuwanie metodą keratoliczną.
Biorąc pod uwagę wszystkie sposoby na kurzajki, łyżeczkowanie jest najpopularniejsze. Za jego pomocą usuwa się przede wszystkim brodawki na stopach oraz kurzajki zwykłe. Po łyżeczkowaniu zostaje niewielka blizna. Inną popularną metoda jest krioterapia (popularnie nazywana wymrażaniem). Podczas zabiegu lekarz zamraża kurzajki ciekłym azotem albo też podtlenkiem azotu. Proces gojenia może potrwać nawet dwa tygodnie. Metoda ta jest stosowana również na kurzajki zwykłe oraz kurzajki na stopach.
Brodawki można też usuwać podczas zabiegów laserem. Jednakże w tym wypadku istnieją pewne ograniczenia. Metody tej nie stosuje się do leczenia kurzajek na dłoniach i w obszarze paznokci. Laser sprawdza się przy niektórych typach brodawek na stopach.
W przypadku kurzajek na twarzy, można pod kontrolą lekarza wykorzystać metody keratolityczne. Polegają one na zeskrobywaniu brodawek przy pomocy preparatów, zawierających kwas retinolowy.
Kurzajki w ciąży
Kobiety w ciąży, które zaobserwowały u siebie jakiekolwiek zmiany podobne do brodawek, powinny jak najszybciej zgłosić się do dermatologa. Są one wywoływane przez wirusa HPV, który może być dla dziecka niebezpieczny. Co bardzo istotne, kobiety w ciąży nie mogą stosować preparatów do miejscowego stosowania na kurzajki. Można natomiast przeprowadzić niektóre z zabiegów.