Łupież – objawy
Łupież dotyka około 5-10% populacji. Kliniczny obraz choroby to obfite, drobnopłatowe złuszczanie naskórka owłosionej skóry głowy, któremu zależnie od odmiany choroby mogą towarzyszyć zmiany zapalne skóry na głowie oraz występowanie strupów. Niekiedy zmiany charakterystyczne dla łupieżu występują na rzęsach i brwiach. Łupież zalicza się do łojotokowych chorób skóry o przewlekłym przebiegu i tendencji do nawrotowości.
Diagnostyka różnicująca łupieżu i metody leczenia
W diagnostyce różnicowej należy wziąć pod uwagę inne choroby charakteryzujące się złuszczaniem naskórka takie jak łuszczyca, grzybica, rybia łuska, zmiany wywołane alergiami, atopowe zapalenie skóry i wyprysk.
Leczenie łupieżu, podobnie jak leczenie innych łojotokowych chorób skóry o złożonych przyczynach powstawania, jest jedną z trudniejszych i nie zawsze zadawalających terapii. Pacjent poddawany leczeniu powinien być świadomy, że terapia może odnieść efekt tylko przez pewien czas, po czym może nastąpić nawrót choroby. Terapia łupieżu wymaga cierpliwości zarówno od lekarza jak i od pacjenta.
Łupież przeważnie leczy się miejscowo przy pomocy odpowiednich szamponów, olejków, płynów czy kremów. Terapię ogólną stosuje się wyłącznie w ciężkich postaciach choroby.
Preparaty stosowane w miejscowym leczeniu łupieżu
Z uwagi na skład i właściwości wyróżnia się kilka grup środków stosowanych w leczeniu łupieżu. Są to środki cytostatyczne, środki keratolityczne oraz przeciwgrzybicze.
Do pierwszej grupy środków zaliczają się preparaty zawierające siarczek selenu oraz dziegcie mineralne. Działanie tych środków opiera się na przywróceniu prawidłowego procesu odnowy naskórka. Z przeprowadzonych badań wynika, że u osób cierpiących na łupież naskórek odnawia się w ciągu 7-15 dni, a u osób zdrowych cykl ten trwa 28 dni. Pod wpływem preparatów cytostatycznych komórki odnawiają się wolniej i kliniczne objawy w postaci pojawiania się łusek na owłosionej skórze głowy ustępują. Efekt działania preparatów jest jednak przejściowy. Zmiany często powracają po zaprzestaniu stosowania szamponów z siarczkiem selenu czy dziegciami mineralnymi.
Rola drugiej z grupy preparatów, czyli środków keratolitycznych polega na usunięciu komórek zrogowaciałego naskórka. Do środków o takim działaniu zaliczają się mocznik, kwas salicylowy, preparaty siarki oraz dziegcie. Preparaty keratolityczne stosuje się w nasilonym łupieżu tłustym, charakteryzującym się masywnymi żółtymi, tłustymi łuskami mocno przytwierdzonymi do skóry głowy.
Najlepsze efekty uzyskuje się używając preparatów keratolitycznych do opatrunków okluzyjnych, dzięki czemu dochodzi do szybkiego zmiękczenia łusek. Przy stosowaniu środków keratolitycznych należy zachować ostrożność, gdyż ich stosowanie przez dłuższy czas prowadzi do ścieńczenia powierzchownych warstw skóry głowy, co w konsekwencji może prowadzić do trwałych zaburzeń bariery ochronnej naskórka.
Trzecią grupę środków stanowią preparaty przeciwgrzybicze siarczek selenu, pirytionian cynku, preparaty imidazolowe oraz cyklopiroksolamina. Ostatni z wymienionych preparatów ma działanie wielokierunkowe, gdyż działa nie tylko grzybobójczo lecz również przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie. Preparat dostępny jest w formie 1,5% szamponu.